Zo'n vijftien jaar geleden vertrok ik uit Nederland om 3 jaar lang in Mozambique te gaan werken. Sindsdien heb ik gewerkt en gewoond in Zimbabwe, Trinidad & Tobago, Marokko en Sri Lanka. Al die tijd werkte ik in het ontwikkelingswerk. Nu woon ik sinds februari in Belize, waar ik sinds kort werk voor de VN. Mijn man Michel werkt als consultant voor de EU. Onze dochter Soleine is 5. We wonen in de hoofdstad Belmopan. Mijn e-mail is svanlieshout@yahoo.com
Belize is mijn zesde woonland sinds ik in 1998 uit Nederland vertrok. Daarmee ben ik een serial expat, zoals dat heet in het Engels. Brrrr...klinkt wel een beetje eng, vind je niet?
De vloek van Belize
Belize is een bijzonder mooi land, maar het heeft een groot nadeel. Wat is het?
◘ Muggen
◘ Vochtigheidsgraad
◘ Files
◘ Uitlaatgassen
◘ Botlas
Het antwoord is botlas. Dit is Creools voor bottle-ass (vraag me niet waarom). Het zijn miniscuul kleine vliegjes die je niet voelt, hoort of ziet op het moment zelf, maar een dag later des te meer. Rode vlekjes die jeuken als de duivel en het duurt minstens 7 dagen eer ze weg zijn. De vliegjes zijn overal in Belize, in het zand, gras, bij het water en zelfs de heftigste repellent, lange broeken en dito mouwen beschermen nauwelijks. Ik gebruik Benadryl gel om de jeuk enigszins te verlichten maar het is meer een kwestie van tanden op elkaar bijten, niet krabben en het uitzitten.
Botlas slachtoffer
Iguana op m'n hand
Vlinder op Soleine's hand
Bloeiende bloem, maar welke?
En wat is dit in hemelsnaam?
Skype met pleisters
Skype doet het niet in Belize. Het nationale telecombedrijf BTL heeft een monopolie en blokkeert Skype. Hiermee valt Belize in dezelfde categorie van 'onvrije' landen als Cuba, China en Koeweit, echt triest voor zo'n leuk landje als Belize. BTL wil niet dat wij met Skype bellen want dat kost hen geld. Ook zijn de internettarieven belachelijk hoog terwijl de snelheid en de service te wensen over laten. Na veel zoeken en navragen ben ik er achter je de blokkade van Skype kunt omzeilen. Je moet een of andere software downloaden en vervolgens op een VPN server inbellen. Er is Witpopia, UltraSurf en er is Hotspot Shield. En jawel...hoera na veel frustrerende dagen doet Skype het weer via hotspotshield.com. Weliswaar niet pefect, soms kan men mij niet horen dus als je een keer de telefoon opneemt en niets hoort...dan ben ik het. Maar dan kunnen we altijd nog chatten.
België en Belize
Wat hebben België en Belize gemeen? Belize is qua oppervlakte tweederde van België en wat betreft inwoneraantal heeft Belize slechts 3% van de 10 miljoen Belgische inwoners. Niet veel gemeen dus? Toch wel...België en Belize zijn namelijk buurlanden. Niet geographisch maar wel virtueel!
Roze huisjes
Net zoals de meeste kleuters raakt Soleine gauw verveeld als we lange autoritten maken. Maar nu niet meer. We hebben een spelletje bedacht. Degene die als eerste bepaalde voorwerpen ziet, krijgt punten. Als volgt: - een roze huis = 10 punten - een paard = 5 punten - een tractor = 10 punten - schoenen die aan de electriciteitsdraden bungelen = 20 punten.
Tijdens een tripje van Belmopan naar Belize city kun je zo'n 100 punten scoren, en naar San Ignacio 150, daar zijn meer tractors. Soleine wint meestel. Als we van de zomer in België en Nederland zijn zullen we de regels moeten veranderen. Niet veel roze huisjes daar, vrees ik. Misschien gaan we voor de roze fietsen?
80 punten!
Belmopan Humane Society
Onlangs was ik op een theepartijtje van de Belmopan Humane Society. Geen idee wat dat eigenlijk was, kwam erachter dat het een dierenbeschermingsorganisatie is. Ze hebben een asiel, en promoten bescherming en sterilisatie (alleen van dieren, veronderstel ik, ha ha). Hier in Belize is het niet alleen voor honden en katten, maar ook voor apen en papagaaien.
We wonen in Belize vanwege Michels werk. Hij werkt als consultant voor de Europese Unie ter ondersteuning van de suiker-sector in Belize. De EU heeft jarenlang een overeenkomst gehad met de zogenaamde ACP-landen (landen in Afrika, Caribbean en Pacific) om suiker uit deze landen tegen vaste prijzen te importeren. Dit suiker-protocol, waar zowel de EU-landen als de ACP-landen flink van profiteerden dateert uit de jaren 70. Het houdt in dat de EU-landen jaarlijks 40,000 ton suiker uit Belize afnemen voor een vaste prijs. Dit is op zich niet veel, maar als je nagaat dat de suikerindustrie hier goed is voor 60% van de landbouwinkomsten, dan begrijp je hoe belangrijk het is voor Belize.
Het suiker-protocol is een soort protectie-maatregel waar niet iedereen blij mee is. Andere landen waar rietsuiker geproduceerd wordt, zoals India en Brazilie, zijn gaan klagen. Ook de suikerbieten boeren in Europa voelden de oneerlijke concurrentie. Als gevolg is het suikerprotocol afgeschaft in 2008. Hierdoor werd de suikersector in Belize, die toch al een van de minst efficiente in de regio was, zwaar getroffen. De suikerprijs kelderde met 36%.Ter compensatie zwaaide de EU met haar toverstafje; Hocus Pocus ...daar was 48 miljoen euro van jullie belastingcenten beschikbaar voor de noodlijdende suikerboeren in Belize.
Michel wordt geacht het Ministerie van Landbouw to adviseren hoe ze het geld het beste kan uitgeven. Een deel is bestemd voor infrastructuur zoals wegen en machines. Een ander deel is voor het versterken van de boerenorganisatie en voor diversificatie zodat het land minder afhankelijk wordt van suiker. Er zijn zo’n 6,000 suikerboeren in Belize, en je kunt op je klompen nagaan dat die niet allemaal de neus dezelfde kant op hebben. Toen ik hier in februarie net was, staakten de boeren en er waren rellen zo erg zelfs dat een suikerboer werd doodgeschoten door de politie.
Er is ook onenigheid binnen de overheid; er zijn verschillende ministeries betrokken en ze vinden allemaal wat anders. Dat geldt ook voor alle andere betrokken partijen; de suikerraad, de suikerfabriek, de suikervereniging: ze roepen allemaal hoe het moet maar ondertussen doen ze niks. Deze houding van veel geschreeuw en weinig wol is niet bevordelijk voor de ontwikkeling van Belize. En zo heb ik een man die als hij ’s avonds thuiskomt en ik vraag: “Hey honey, how was your day?” consequent antwoordt: zinloos. Maar hij geeft niet snel op en concentreert zich nu meer op de andere landbouwproducten zodat Belize minder afhankelijk wordt van de suiker. De tijd zal uitwijzen of of deze 48 miljoen meer dan een zoethoudertje zullen blijken. Wordt vervolgd...
Ik heb het al eerder geschreven...er is niet veel te doen hier in Belmopan. Er is niet eens een stoplicht. Niet dat je daar veel lol mee kunt hebben maar het zegt wat over de scope van dit dorp. Dus creëren we onze eigen fun. Dat kunnen wij nou eenmaal goed. We hebben de hash weer nieuw leven ingeblazen (kijk maar op www.belizeh3.org) en Michel heeft Belmopan Bravo in het leven geroepen. Dat is een soort wekelijkse borrel, elke vrijdag na het werk, telkens in een andere bar. In Sri Lanka hadden we Colombo Charley, zelfde principe elke vrijdag tijdens happy hour komt een groep bij elkaar. De eerste keer in Belmopan waren er drie mensen, nu komen er wekelijks twintig tot dertig. Een mooie mix van Belizianen, Amerikanen en Europeanen. Het is in principe van 6 tot 8 ’s avonds maar we zijn nooit voor 11 uur thuis en dat is dan omdat we dan Silvia, de oppas, naar huis moeten brengen.
Afgelopen weekend hadden we een feestje thuis. Het was georganiseerd door Richard, Michel’s collega. Als thema had hij bedacht: Indian, en hij had rijst en curry gemaakt. Makkelijk voor ons, want ik heb een super-sari uit Sri Lanka en Michel had nog wel wat van de Bollywood party die we in Colombo hadden vorig jaar. Toen kwamen de e-mailtjes van de Amerikaanse gasten. Stuk voor stuk vroegen ze: wat bedoel je met Indian? Native Americans of mensen uit India? Ofwel... dragen we een veer of een stip op ons voorhoofd? Grappig om te zien. De Amerikanen dachten meer aan de veer, terwijl de Europeanen met de stip kwamen. 'Doe maar waar je je het meest sexy in voelt', was mijn antwoord. En zo hadden we zwoele zen-masters, een sexy Indiaanse casino eigenaar, de Amerikaanse ambassadeur met kluk-kluk strepen op zijn wangen en zelfs een Ghandi in een zelfgemaakte luier van handdoeken.
Een van de belangrijkste redenen waarom we graag in de tropen wonen is natuurlijk: de zon. Ik word ’s ochtends gewoon makkelijker wakker als de zon op m'n gezicht schijnt en het is prettig als je elke dag open schoenen kunt dragen zonder over sokken te hoeven nadenken. Natuurlijk zeur ik wel eens dat het te heet is, maar zoals de Engelsen zeggen: be careful what you wish for, dus ik klaag niet gauw. Er is helaas wel één verrekt nadeel aan het leven in dit zonnige klimaat. Met de hitte komt vochtigheid, en met zo’n klimaat komen de beestjes. Muggen, vliegen, mieren, torren, kakkerlakken en wat niet. Ik dacht dat ik daar nu onderhand wel aan gewend was.
Toen we net kwamen wonen in ons nieuwe huis, vond de schoonmaakster in een kamertje een klein groen kikkertje. Ze schreeuwde moord en brand. Het was volgens haar een gifkikker die gif in je ogen kan spuiten waardoor je blind kunt worden. Hmmm...leek me sterk verhaal voor zo’n ding dat eruit zag als een Haribo snoepkikker. Maar ik kan het me niet veroorloven haar niet te geloven. En dus gingen we de kamer die dag heel voorzichtig binnen.
’s Avonds gingen we even kijken in de lege kamer of de kikker er nog was. En wat bleek? Hij had gezelschap gekregen van een heuse spin! Da’s raar, een kikker en een spin samen in een lege kamer. Klinkt als een fabel van Lafontaine. . Nog later neemt Michel nog eens een kijkje en hastjikidee...de kikker en de spin zijn nu vergezeld van een schorpioen. Het moet niet gekker worden. Is dit een plot tegen ons? Om te zeggen dat we (niet) welkom zijn in dit huis? Ik bedoel, een echte schorpioen in ons huis? Jakkes, die krengen zijn gevaarlijk, toch? Later hoorden we van andere Belizianen dat spuwende gifkikkers die je blind maken niet bestaan. Toch zal ik altijd voorzichtig zijn, in en rond deze kamer We gebruiken de kamer nu als opslagkamer en hebben hem de freaky room gedoopt. Zoals je weet is iedereen hier welkom om te komen logeren. Ik beloof je dat je niet in de freaky room hoeft te slapen. Ik houd veel van de zon maar ik moet na 15 jaar nog steeds wennen aan alle kruipsels die in de zonnige landen wonen.
Waar ligt Belize ook alweer? Je bent niet de enige die het effe moet opzoeken! En Belize's hoofdstad, het wereldberoemde Belmopan? Het schijnt de kleinste hoofdstad ter wereld te zijn, ik weet niet of dit waar is maar klein is het zeker. Je kunt hier lezen hoe het is om in dit stoffige, suffige en slaperige stadje te wonen waar we al ons plezier zelf moeten maken!
Onder water
Belize is prachtig en het is onder water zeker zo mooi als boven water. Belize heeft het grootste koraalrif van het westelijk halfrond en daarmee duizenden vissoorten in all vormen, kleuren en patronen. Je kunt een vis zo gek niet bedenken of hij bestaat! We gaan vaak een weekendje snorkelen...
Ondergronds?
Belize is volgens mij het enige land waar je kunt 'cave-tubing'. Drijvend op de binnenband van een truck kun je 40.000 jaar oude Maya grotten bekijken...Spectaculair!
Of liever hogerop?
Als je liever niet in het donker onder de grond bent, kun je gaan ziplijnen. In een harnasje glij je op 30 meter hoog tussen de boomkruinen van het tropenbos. Oh, en je kunt ook nog 'Jungle-Tumbling'. Zie www.jaguarpaw.com
Dag stof...hallo modder!
Het regenseizoen is begonnen! Niet langer is het stoffig in Belmopan, stof heeft plaatsgemaakt voor modder. Het regenseizoen kan wel zes maanden duren! Geen laagje stof in mijn badkuip meer, maar modderspetters op de auto, mijn broek en tussen m'n tenen. Had ik m'n kaplaarzen maar meegenomen. Gelukkig heeft Soleine haar lieveheersbeestjeslaarsjes...!
Ons huis
Michel and Soleine
Rijst met bonen met rijst
Rijst met bonen. Dat is het nationale gerecht hier. Niet te verwarren met bonen met rijst. Echt! Is dus niet hetzelfde. Rijst met bonen is wanneer het al door elkaar gemixt is. Dus als je niet van bonen houdt kun je ze er niet uitpikken. Bij bonen met rijst worden de bruine bonen apart geserveerd en gegeten met barbecue kip en koolsla. Als oer-Hollandse aardappeleter vind ik het allebei maar niks.
Volkslied
In Belize, net als in de andere Caribische landen, zingt men graag het volkslied. Elke vrijdag op Soleine's school, hijsen de kids de vlag en zingen ze het nationale lied. Na 4 weken kende Soleine de woorden uit haar hoofd. Best heel knap, vind ik, als je de tekst van het lied bekijkt!
Het hijsen van de Beliziaanse vlag
Stof genoeg
Het is erg stoffig in Belmopan. In heel Belize eigenlijk. De meeste wegen zijn hier namelijk onverhard. Toen ik hier voor het eerst een bad nam was de hele bodem van mijn badkuip bedekt met een laag grijs stof. Jakkes, ik wist niet dat ik zo vies was! Stof wolken worden veroorzaakt door auto's; hoe groter en sneller het voertuig hoe meer stof. Wees dus op je hoede bij vrachtwagens en bussen. Als die voorbij bulderen, is het altijd een ander die stof mag happen...